When we speak of dialects we should also take into accoumt their interaction with the standard language issuing forth from the media, schools, official circle, peer groups, etc. As a result the dialect as it is used on a daily basis gradually becomes diluted.
Dunno if there are any Canadians on this forum, but I wonder if any Ontarians speak "full Canadian", ie incorproate all the features distinguishing Ontarian/Canadian English from Yankee speak to the south. This would inlcude:
-- pronouncing ou as a long ago: abote instead of about
-- against and again rhyming with gain rather then gen
-- schedule pronounced as shedule rather than skedule
-- short o in pot not pronounced like ah as in Yankee paht
-- lieutenant pronounced leftenant
The same holds for Góral and Kashubian in Poland. As for whether Kashuibian is a dialect or a language (army or no!?), here is a sample. How well do native speakers of Polish understand this text? It is much easier because most Poles are familiar with the Gospel acounts in their own language. If this were a totally alien text the difficulty would doubtless be greater:
DZEJANJÈ W GALILEJE
Póczątk dzejanjigò
14 Czej Jan òstôł zamkłi w sôdze, Jezës òdszed do Galileje i tam przëpòwjôdôł Bòżą Ewanjeljã. 15Prawjëł: «Dokònôł sã ju czas i nadeszło królestwò Bożé. Nawrócëta sã i ùwjerzëta w Ewanjeljã».
Zawezwanjé pjerszëch ùcznjów
16Czej szed kòle Galilejszczigò mòrzëca, ùzdrzôł Szimona i Andrzeja, Szimonowigò brata, jak w mòrzëcu stôwjelë jadra, bò bëlë rebôkama. 17Jezës jim rzek: «Pòjta za mną, zdzejóm, że mdzeta rëbôkama lëdzi». 18Tak zarë òdłożëlë jadra i rëszëlë za Njim.
19A czej szed jesz dali, ùzdrzôł Zebedeùszowigò sëna, Jakùba i jegò brata, Jana, jak w czôłnje narządzelë jadra. 20Jëch téż zawezwôł. Tak ònji òstawjelë swòjigò òjcã, Zebedeùsza, z najątima w czôłnje i rëszëlë za Njim.
Wëbawjenjé òsamãtanigó
21Tak przëszlë do Kafarnaùm. Zarë w szabat wszed do bóżnjicë i naùczôł. 22A bëlë ònjemjałi Jegò nôùką, bò jëch pòùczôł jak nen, co mô mòc, a nji jak ùczałi w Pjismje. 23A béł prawje w jejëch bóżnjicë òsamãtani człowjek òd njëchlëdnigò dëcha, co zaczął wewrzeszczëwac: «Ceż chcesz òd naji, Nazareńszczi Jezë? Przëszed jes naji znjikwjëc. 24Jô wjém, chto Të jes: Swjãti Bòżi». 25A Jezës gò zgromjił i rzek: «Anji mùk, wiñdzë z ne człowjeka». 26Tej njechlëdni dëch zaczął gò szarpac, zakrzik gromjistim głosa i ùszed z nje. 27A wszëtce òstamjelë i gôdelë mjidzë sobą: «Co to je? Jakôs nowô nôùka z mòcą, że njechlëdnim dëchóm rozkôziwô i są Mù ùsłëszni?» 28I wnetk sã roznjosło ò Njim wszãdze w całi Galilejszczi krôjnje.
Doma ù Pjotra
29Pò wiñdzenjim zez bóżnjicë szlë zarë z Jakùbã i Jana dodóm do Szimona i Andrzeja. 30Starka Szimona leża w ògrôszce i zarë Mù ò nji rzeklë. 31Tak pòdszed do nji, a wzął jã za rãkã i pòdnjós, a ògrôszka ùstąpja i jima ùsługòwa.
Wjele ùzdrowjenjów
32Ob sëmrok, czej słuńce zaszło, znôszelë do Nje wszëtczëch, co chòrzelë i bëlë òsamãtani, 33a całé mjasto bëło kòle dwjérzów. 34Wjele wëlékòwôł, co bëlë zległi wszelejaczima chërama, i wjele czartów pòwënëkôł, le nje zwòleł njechlëdnim dëchóm gôdac, jiże wjedzałë, chto Òn je.
W òkòlim Kafarnaùm
35Nad renã, jesz szaro bëło, wstôł i wëszed na pùstã i tam sã mòdlëł. 36Za Njim przëszed Szimon i ti, co z Njim bëlë. 37Czej Gò nalezlë, rzeklë Mù: «Wszëtcë Ce ùzérają». 38Le Òn jima òdrzek: «Pòjmë gdze jindze do sedlëszczów w òkòlim, żebë i tam jem móg przëpòwjadac, kò na to jem przëszłi». 39I biwôł w całi Galileje, naùczôł w jejëch bóżnjicach i wënëkiwôł czartów.
